Đội du kích Bắc Sơn-những người tiên phong.

Đội du kích Bắc Sơn:

Thực hiện chủ trương của Hội nghị Trung ương lần thứ VII (11/1940) về việc duy trì và bồi dưỡng lực lượng vũ trang của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, làm vốn quân sự đầu tiên cho cuộc cách mạng, ngày 14/2/1941, đội du kích Bắc Sơn được thành lập trong một buổi lễ tổ chức tại rừng Khuổi Nọi (xã Vũ Lễ, châu Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn). Đồng chí Hoàng Văn Thụ đã thay mặt trung ương Đảng công nhận, trao nhiệm vụ và lá cờ đỏ sao vàng cho đơn vị vũ trang đầu tiên của Đảng. Đội du kích Bắc Sơn gồm 32 đồng chí, do đồng chí Chu Văn Tấn và đồng chí Lương Văn Tri chỉ huy (từ tháng 6/1941 do Phùng Chí Kiên chỉ huy). Sau hội nghị Trung ương Đảng lần thứ VIII (5/1941) đơn vị được đổi tên thành đơn vị Cứu quốc quân thứ nhất. Ngay khi vừa mới thành lập trung đội vừa tổ chức huấn luyện, vừa tham gia hoạt động quân sự nhằm bảo vệ căn cứ địa cách mạng và không ngừng phát triển lực lượng. Cứu quốc quân hoạt động ở vùng Bắc Sơn (Lạng Sơn), Võ Nhai (Thái Nguyên).

Tiếp đó, nhằm xây dựng lực lượng cho cuộc kháng chiến, Trung đội cứu quốc quân thứ 2 được thành lập vào ngày 15/9/1941, lễ thành lập được tổ chức tại rừng Khuôn Mánh (Thôn Ngọc Mỹ, Tràng Xá, Vũ Nhai, Thái Nguyên) với sự có mặt của đồng chí Hoàng Quốc Việt, đại diện cho trung ương Đảng. Đơn vị gồm 47 chiến sĩ, chia làm 5 tiểu đội cho Chu Văn Tấn chỉ huy. Bước sang năm 1944, phong trào đấu tranh dâng cao, để đáp ứng cho nhu cầu phát triển của phong trào, ngày 25/2/1944 trung đội cứu quốc quân thứ 3 được thành lập tại khu rừng Khuổi Kịch (Châu Sơn Dương, Tuyên Quang) gồm 24 chiến sĩ do Chu Văn Tấn chỉ huy. Địa bàn hoạt động của Trung đội cứu quốc quân thứ 3 là các tỉnh Đại Từ (Thái Nguyên), Bắc Kạn, Tuyên Quang, Vĩnh Yên. Tại đây đồng chí Hoàng Quốc Việt đã làm lễ công nhận đơn vị. Từ 3 trung đội cứu quốc quân, dưới sự chỉ đạo của Đảng, lực lượng vũ trang không ngừng phát triển về số lượng và sức chiến đấu phục vụ đắc lực cho công cuộc đấu tranh giành độc lập sau này. Cuối năm 1944 đứng trước những yêu cầu của cuộc cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị thành lập đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân. Đội thành lập gồm 3 tiểu đội với 34 chiến sĩ, được chọn lọc từ các đội du kích Cao Bằng - Bắc Sơn - Lạng Sơn, trở thành đơn vị chủ lực đầu tiên của lực lượng vũ trang cách mạng và tiền thân của quân đội nhân dân Việt Nam. Sau Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ, đến ngày 15-5-1945, các Trung đội Cứu quốc quân sáp nhập với Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân thành Việt Nam Giải phóng quân.

Tuy rằng trang bị có phần thô sơ nhưng các đơn vị Cứu quốc quân lần lượt được thành lập đã là một chỗ dựa vững chắc cho nhân dân cũng như các phong trào quần chúng. Các đơn vị luôn bảo vệ căn cứ, không ngừng phát triển lực lượng, hỗ trợ tích cực cho các cuộc đấu tranh, kháng chiến. Cứu quốc quân cùng với Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân là những hạt nhân quan trọng không thể thiếu để đem lại sự hoà bình, độc lập của Việt Nam ngày nay.

-Uyên Minh-